اثرات پیکره بندی فضایی بر جدایی گزینی اجتماعی در بافت‌ فرسوده گلستان، سبزوار

نویسندگان

  • اباصلت عسکری گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران
چکیده مقاله:

جدایی­گزینی که به معنی جداشدن قسمتی از افراد یک مجموعه از دیگر افراد آن مجموعه است، یکی از معضلات بزرگ شهری است که یکپارچگی آن را به مخاطره می­اندازد و مانع سازوکار درست شهر به عنوان کلیتی واحد می­شود. برای مقابله با جدایی­گزینی، رویکردهای مختلفی به اجرا در آمده است. آنچه که این پژوهش به عنوان رویکردی تحلیلی برگزیده، بررسی این معضل شهری از منظر محیطی، کالبدی و فضایی است. پشتوانه نظری این پژوهش برای بررسی جدایی­گزینی، استفاده از تئوری نحو فضایی و مطالعه آن از دیدگاه پیکره­بندی فضایی شهر است. این تئوری بر این عقیده استوار است که ساخت فیزیکی شهر و ساخت اجتماعی آن بر هم تأثیر گذاشته و از هم تأثیر می­پذیرند. درهمین راستا محدوده کوی گلستان در شهر سبزوار به عنوان نمونه موردی انتخاب شده و هدف از این مطالعه کاهش جدایی­گزینی اجتماعی با کمک درک ساختار فیزیکی این منطقه و ارائه راهکار برای بهبود آن است. همچنین این بررسی به دنبال درک شدت اثر متغیرهای نحوی بر پارامترهای غیرنحوی است تا از این طریق بتوان به دسته­بندی مشخص از عواملی که بیشترین سطح تأثیر بر ساخت فیزیکی را دارا هستند، دست یافت. پژوهش از نوع اکتشافی و روش آن تلفیقی است و از هر دو روش کمی و کیفی برای پاسخ به سئوالات پژوهش استفاده شده است. روش کیفی به صورت میدانی با تکنیک مشاهده و ابزار چک لیست انجام شد و روش کمی با تحلیل فضایی خطوط محوری در محیط نرم­افزار UCL Depthmap صورت گرفت. در این مطالعه متغیرهای نحوی به عنوان متغیرهای مستقل و متغیرهای غیر نحوی به عنوان متغیرهای وابسته مورد سنجش قرارگرفتند و در نهایت با کمک تحلیل رگرسیون خطی چند متغیره در نرم­افزار SPSS، روابط آنها مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که متغیرهای نور و روشنایی، دید و منظر، گوشه­­ های قابل دید، چگونگی دسترسی، عناصر دارای ارزش، ورودی­ها و گشودگی­ها، کیفیت ابنیه، قدمت بنا با متغیرهای نحوی دارای رابطه­ معنادار بوده و به ترتیب از بیشترین اولویت برخوردارند. براساس نتایج تحقیق، انتظار می­رود با اعمال تغییرات بر روی این متغیرها بتوان به حداکثر تغییرات در ساخت فیزیکی و در نهایت به تغییر در ساخت اجتماعی دست یافت.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

جدایی گزینی فضایی و نابهنجاری های اجتماعی بافت فرسوده،مطالعه موردی: محله باباطاهر شهر خرم آباد

بافت قدیمی بسیاری از شهرها فرسوده است این بافت نمی تواند خدمات مناسبی به جمعیت ساکن خود ارائه نماید. در نتیجه اقشار متوسط و مرفه اجتماعی از آن جا به بخش نوساز شهری جابجا می شوند. و محله به محل تمرکز اقشار مختلف فرهنگی تبدیل می شود. در این شرایط نابهنجاری های اجتماعی در بافت قدیمی افزایش می یابد. هدف اصلی این مقاله بررسی فرضیه مزبور در محله باباطاهر شهر خرم آباد می باشد. داده های موردنیاز از طری...

متن کامل

شهر، جدایی گزینی فضایی و روابط اجتماعی افراد تنها: مطالعه ای در شهر تهران

پرسش آغازین عبارت است از این­که افراد تنها با چه مسائلی در زندگی شهری، روابط اجتماعی و محله­ای مواجه هستند؟ برای نیل به پاسخ یک طرح ترکیبی شامل روش داده بنیان و مردم‌‌نگاری مجازی طراحی شد. برای گردآوری اطلاعات در روش داده­بنیان از مصاحبه­های نیمه ساخت یافته و در مردم­نگاری مجازی از تحلیل محتوای کیفی روزنگاشت­های افراد تنها استفاده شد. نمونه­گیری در این پژوهش هدفمند بود. یافته­ها نشان می­دهد که ...

متن کامل

جدایی گزینی فضایی در شهر مشهد(با تأکید بر جدایی گزینی مسکونی درآمدی)

هدف این تحقیق بررسی میزان جدایی گزینی فضایی و عوامل موثر برآن در مشهد است. جدایی گزینی شامل پنج بعد یکنواختی، افشا یا نمایش، خوشه بندی، تمرکز و تراکم می باشد که در این تحقیق، بعد یکنواختی مورد بررسی قرار گرفته است و از میان اشکال و انواع مختلف جدایی گزینی به جدایی گزینی مسکونی بر حسب درآمد پرداخته شده است. جدایی گزینی مسکونی درآمدی عبارت است از توزیع نابرابر گروههای مختلف درآمدی در نواحی چهل گا...

جدایی¬گزینی فضایی در مادرشهرها: تحلیلی بر جغرافیای اجتماعی مادرشهر تهران

جدایی­گزینی فضایی در اکثر مادرشهرها به عنوان یک موضوع قابل­توجه مطرح می­باشد، چرا که از یک­سو مستعّد شکل­گیری آن می­باشند و از سویی، جهانی­شدن این فرایند را تقویت می­کند. هدف این پژوهش بررسی الگوهای فضایی جدایی­گزینی در مادرشهر تهران می­باشد. در این راستا هشت متغیر شامل موقعیت شغلی، میزان تحصیلات، کیفیت و مساحت مسکن، بُعد خانوار، سن سرپرست خانوار، قومیت و مذهب از داده­های ثانویه (مرکز آمار ایران،...

متن کامل

بررسی اثرات پیکره بندی بر کیفیت فضایی پارکهای شهری (مطالعه موردی: پارک‌های شهر مشهد)

امروزه کیفیت فضاهای شهری در شکل­گیری تعاملات اجتماعی، تصویر ذهنی از شهر و ذهنیت­بخشی به آن اهمیت بسزایی دارند. عوامل متعددی در شکل­گیری مفهوم کیفیت نقش دارند که از مهمترین آنها می­توان به پیکره­بندی فضاهای شهری اشاره کرد. پیکره­بندی فضایی، روابط میان فضاهای شهری را سازمان داده و خود عاملی برای شکل­دهی به متغیرهای کیفی مانند خوانایی و قابلیت دسترسی است. در دهه­های اخیر  نظریه چیدمان فضا، چارچوب ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 8  شماره 32

صفحات  33- 46

تاریخ انتشار 2019-10-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023